Kategori: Genel
-
Savunmayı Değerlendirme (5. Bölüm)
Psikanalitik düşünce, uzun zamandır savunma süreçleri (defensive processes) olarak bilinen mekanizmaların anlaşılmasıyla karakterize edilmiştir. Freud’un psikopatolojiye yönelik orijinal merakı, dissosiyasyon (dissociation) veya inkâr (disavowal) olarak değerlendirebileceğimiz bazı gözlemlerle başlamıştır (Freud, 1894): Bir kişi nasıl hem bir şeyi bilebilir hem de aynı anda bilemez? Bu genel savunma konusunu, Psychoanalytic Diagnosis kitabımın Beşinci ve Altıncı Bölümlerinde ele…
-
Gelişimsel Sorunları Değerlendirme (4. Bölüm)
Bir kişiyle ilgili ön hazırlık niteliğinde ve geçici bir anlayışı içeren vaka formülasyonu (case formulation) oluşturma sürecinde, çoğu terapist, klinik görüşme (clinical interview) sırasında elde edilen gelişimsel bilgilerin (developmental information) değerlendirilmesine özel bir önem verir. Genellikle, danışanın bireysel geçmişinde, şu temel tanısal soruya makul bir yanıt bulunabilir: “Bu kişi neden şu anda yardım arıyor?” Eğer…
-
Değiştirilemez Olanı Değerlendirme (3. Bölüm)
Terapi literatüründe, insanların bireysel psikolojilerinin değiştirilemeyen yönleri hakkında çok fazla yazılmamıştır. Psikoterapide biriyle çalıştığımızda, odaklandığımız nokta genellikle değiştirilebilecek olanlardır çünkü bizler değişim temsilcileri olarak işe alınırız. Bununla birlikte, birçok nedenle, bir kişinin durumunda terapötik etkilerle değiştirilemeyen yönlerin önemini kabul etmemiz ve takdir etmemiz gerekir. Bir kişinin temel mizacı (basic temperament), terapinin değiştiremediği bir şeydir ve…
-
Görüşmeye Yönelim (2. Bölüm)
Birinci Bölüm‘de psikoterapi hizmetine başvuran bireyleri anlamak için gerekli olduğunu belirttiğim alanlara geçmeden önce, klinik görüşmenin temel değerlerini ve buna bağlı mekaniklerini [işleyişlerini] kendi bakış açımdan kısaca özetlemek istiyorum. Değerlendirme görüşmesi yapma konusunda birkaç iyi kitap mevcuttur, ancak bunların çok azı, yardım arayan kişiyi özellikle psikanalitik bir anlayışla ele almaya yöneliktir. Dahası, bu kitapların çoğu,…
-
Vaka Formülasyonu ve Psikoterapi Arasındaki İlişki (1. Bölüm)
Bu kitap, terapiyi terapötik kılmak için bir klinisyenin spesifik tedavi tekniklerini ustalıkla uygulamasından ziyade insanları anlamasının daha önemli olduğuna dair derinden inandığım görüşümün detaylandırılmış bir ifadesidir. Tekniklere karşı herhangi bir olumsuz düşüncem yok ve bir psikoterapist olarak kendi gelişimimde birçok faydalı teknik beceri geliştirdim. Ancak, “ampirik olarak doğrulanmış tedaviler (empirically validated treatments)” (“ADT’ler”) oluşturma ve…
-
Psikodinamik terapi (dinamik psikoterapi) nedir?
Psikodinamik terapinin ne olduğunu ele almadan önce bir şeyi hatırlatmakta fayda görüyorum. Psikoterapi literatüründe, genel olarak, şu kavramlar aynı anlamda, birbirinin yerine kullanılabilir: psikodinamik psikoterapi, psikodinamik terapi; dinamik psikoterapi, dinamik terapi; psikanalitik psikoterapi, psikanalitik terapi; analitik psikoterapi, analitik terapi. Ben de bu yazıda, bağlamına uygun olarak, bu kavramlardan herhangi birini kullanacağım. Psikodinamik psikoterapi üzerine düşünmek,…
-
Psikodinamik psikoterapi nasıl öğrenilebilir?
Psikoterapi alanında yaşadığım -ve gördüğüm- sorunlardan biri, Türkiye’deki üniversitelerin psikoterapi eğitimi konusundaki eksikliğidir -tabii ki istisnalar hariç. Katıldığım eğitimlerde kendimi ve öğrenci arkadaşlarımı gözlemledim. Bugüne kadar pek çok lisans ve yüksek lisans öğrencisi ve mezunuyla tanıştım, özel olarak bu konuları konuştum. Yaklaşık bir buçuk yıl önce Psikodinamik Psikoterapi Topluluğu‘nu kurdum; orada pek çok istekli, meraklı…
-
Borderline-düzensiz kişilik sendromu nedir?
Okuyacağınız metin, Jonathan Shedler tarafından yazıldı. (Personality Disorders. Oxford: Oxford University Press. Shedler, J. (2021). The personality syndromes. In R. Feinstein (Ed.), Personality Disorders. Oxford: Oxford University Press.) “Borderline (borderline)” terimi, psikiyatrik sınıflandırmanın esas olarak gerçeklik testinin sağlam ya da bozulmuş olmasına bağlı olarak nörotik ve psikotik bozukluklar arasında ayrım yaptığı bir döneme kadar uzanmaktadır.…
-
Psikodinamik referans çerçevesi nedir?
Psikodinamik psikoterapi alanında Dürtü-Çatışma Kuramı, Nesne İlişkileri Kuramı, Ego Psikolojisi, Kendilik Psikolojisi gibi çok sayıda kuram ve onların etrafında şekillenen psikoterapi modeli var. Bütün bunların ortak noktası ne olabilir? Soruyu şöyle de sorabiliriz: Psikodinamik psikoterapileri psikodinamik yapan nedir? Kestirmeden, sorunun cevabını şöyle verebiliriz: psikodinamik referans çerçevesi (psychodynamic frame of reference). Psikodinamik referans çerçevesi, psikodinamik psikoterapiyi…
-
İyi bölme (terapötik bölme): Deneyimleyen ego-gözlemleyen ego ilişkisi
Brian A. SHARPLESS, Psikodinamik Terapi Teknikleri: Bir Dışavurumcu ve Destekleyici Müdahaleler Rehberi adlı kitabında bizi bir kavramla tanıştırıyor: iyi bölme (good split). Bu, bazılarının terapötik bölme (therapeutic split) olarak adlandırdığı fenomendir. Bilindiği üzere, bir savunma mekanizması olarak bölmenin çağrışımları psikoterapi literatüründe çok olumlu değildir. Bölme, literatürde, ilkel bir savunma mekanizması olarak kabul edilir. Yazar, iyi…