İlişki Terapisi

Bireylerin yaşadığı duygusal ve davranışsal sorunların çözümüne yardımcı olan ve insanların ruh sağlıklarını korunmasını amaçlayan tekniklerin genel adı olan psikoterapi, birçok alana ayrılır:

• Bireysel Terapi

• İlişki Terapisi

• Aile Terapisi

• Çocuk Terapisi

• Grup Terapisi

Bu tekniklerin özel olarak eğitimini almış olan psikolog, psikiyatr ve psikolojik danışmanlara ise psikoterapist adı verilir. Fakat her psikoterapist yukarıda belirlenen her alanın terapisini yapamaz. Alana göre standartlaştırılmış eğitimlerin de alınması da gereklidir.

1- İlişki terapisti kimdir?

İnsan ilişkilerinde hayatımızda en önemli yeri kaplayan romantik ilişkiler aynı zamanda hayatımızın kalitesini en çok etkileyen etkendir. Bu yüzden yaşanan herhangi bir sorun arkadaşlık ilişkilerindeki sorunlardan daha çabuk ve daha etkili şekilde düzeltilip soruna ulaşılmalıdır. Bu sorunları düzeltme aşamasında bazen çiftler kendi kendine fazla etkili olamayabileceği gibi, aynı zamanda sorunların kaynağı kişilerin kendi kendine düzeltemeyeceği bir durum olmayabilir. Böyle durumlarda kabullenip devam etmek insanlara zarar verir. İlişki terapisti ise alana özel standartlaştırılmış eğitimleri alıp bu konuda uzman olmuş psikoterapistlerdir. 

2- İlişki terapisti ne yapar?

İlişki terapistleri çiftlerin arasındaki şiddet, aldatma gibi krizleri çözmelerinde, ilişkide yaşanan sorunlardan yola çıkarak ilişkiyi bitirip bitirmemeye karar verilmesinde ve cinsellikte yaşanan sorunların çözümünde yardımcı olmaktadır. İlişki terapisi için sadece büyük sorunlara ihtiyaç yoktur, ilişki kalitesini arttırmak veya aradaki bağı kuvvetlendirmek için de ilişki terapisine başvurulabilir. İlişkilerde çokça bulunan paspas altına itilmiş problemler ve düşünceler farkına varılmadan alakasız durumlarda sinir ile ortaya çıkabilir. Böyle durumlarda dışarıdan bir uzmandan yardım almak en iyi çözüm yoludur. İlişki terapistleri çiftlerin bireysel odağından çok biraz daha “biz” gözüyle ilişkiye bakmalarına yardımcı olur. Kişilik özelliklerini değiştirmek yerine ifade ve mizaç değişimi amaçlanır.

3- İlişki terapisi nasıl yapılır?

 İlişki terapisi yapılırken terapistler oluşan problemi dinleyip haksızlığa kanaat getirmektense, çiftlere olan eşit mesafesiyle çiftlerin ilişkideki rollerinin ve iletişiminin altını çizerek çiftlere yardımcı olur. Terapistiniz size uygulamalı bazı görevler verebilir. Her seanstan sonra gelişiminizi bu görev ve ödevlere borçlu olursunuz. İlişki terapisindeki amaç ilişkideki yanlış tarafları düzeltmektense çiftlerin gözünü açmaktır. Objektif bir şekilde değerlendirilir ve aynı zamanda güçlü ve zayıf yönlerinizi görürsünüz. Çiftlerin arasında doğan tartışmalar ve anlaşmazlık kişilerin kendi kişisel özelliklerinde de doğabilmektedir,  ilişki terapistleri ise aynı zamanda bu sorunları bireysel olarak çözerken de yardımcı olmaktadır.

4- İlişki terapistine ne zaman başvurmalısınız?

• Eğer eşinizin sizi anlamadığını düşünüyorsanız
• Aranızda artık sevgi veya saygı kalmadığını hissediyorsanız
• İlişkinizde ters giden birtakım şeyler olduğunu fark ettiyseniz
• Cinsel hayatınızdaki eski heyecan yoksa
• Cinsel hayatınızda en baştan beri sıkıntılarınız varsa
• Evlilik öncesi göz yumulan sorun ve farklılıkların artık göze battığını düşünüyorsanız
• Kafanızda boşanma kararı varsa
• Duygusal istismar veya şiddete maruz kalıyorsanız
• Eşinizde artan zararlı madde kullanımı gözlemliyorsanız
• Objektif ve dışarıdan bir göze ihtiyacınız varsa
• Eşinizle aranızdaki iletişimin bozuk olduğunu düşünüyorsanız veyahut sağlıklı bir ayrılma süreci yaşamak istiyorsanız
• Eşinizle aranızdaki duygu ve bağlılığın bir şeyler tarafından olumsuz etkilendiğini düşünüyorsanız, ilişki terapisine başvurabilirsiniz.

5- İlişki terapisinin amacı nedir?

İnsan ilişkilerini sürdürmek her zaman zordur. Her insanın diğeriyle uyumu farklı olduğundan özellikle yakın ve romantik ilişkilerde bu duruma bağlı sorunlar ortaya çıkabilir. İlk baştaki amaç ilişkinin yapı taşlarındaki sıkıntıları düzeltmek olsa da hiçbir ilişki sonsuza kadar sürmek zorunda değildir. İlişki terapisinde ayrılmaya yönelik kararlar vermek de gayet mümkündür. İlişki terapisine başvurmak için büyük bir tartışmayı beklemek gerekli değildir. Küçük sorunlar çıktığında çözüm yoluna nasıl ulaşılabileceğini öğrenmek ve görmek için de başvurulabilir. İlişkinin başında, evlilikten önce ilişki terapisine başvurmak yararlıdır. İlişki terapisti size boşanın veya boşanmayın diyemez, sadece ilişkinin gidiş yolundaki sorunları çözme yolunda size dışarıdan bir profesyonel bakış oluşturur.

6- İlişki terapisine ne zaman başvurulduğu önemli midir?

Çoğu zaman çiftlerin arasında yaşanan küçük problemler anlık sinirlilik durumuyla veya yanlış kelime kullanımıyla çok büyük sorunlara evirilebiliyor. Bu yüzden yaşanan problemleri ilk fark ettiğiniz zamanlarda bir ilişki terapistine başvurmak sizin için en doğru karar olacaktır. En erken zamanda başvurmak sizi olası büyük olay ve tartışmalardan korur, aynı zamanda ilişkinizdeki bağı korumanıza yardımcı olur. Zamanınızı iyi değerlendirmek dışında ne zaman başvurduğunuzun bir önemi yoktur. Evliliğinizin her döneminde hatta evlilik öncesinde de başvurabilirsiniz.

Bizler yaşam boyu gelişirken, hayatımızı paylaşmayı seçtiğimiz ailemizde de birkaç önemli gelişim noktası bulunur. Bunların arasında:

• Yeni ve küçük çocuk dönemi
• Ergen çocuk dönemi
• Çiftlerin orta yaş dönemi ve ilerisi   bulunur.

Bu dönemlerde bir ilişki terapistine başvurmanız size hem var olan sorunları çözmek için hem de ileriye dönük çıkabilecek sorunları engellemek için yardımcı olacaktır.

7- İlişki terapistleri size hangi konularda yardımcı olabilir?

• Aldatma sorunları
• Çatışma
• Aile içi şiddet
• Bağ kopukluğu
• İletişim problemleri
• Üçüncü kişilerin veya olayların çokça ilişkiye yansıması
• Çocuk yetiştirme problemleri
• Boşanma ve ayrılma isteği

8- İlişki terapisine başvurmak konusunda çiftlerin anlaşmazlığı durumunda ne yapılmalı?

İlişki terapisinde partnerlerin terapiye gelmesi önemli bir noktadır. Terapide konuşulacak konular bireysel konular olmadığından, bir diğer partnerin orda olmayışı terapiyi “ilişki” terapisinden çıkarır fakat yine de ilişkinizdeki olaylara ve sizin kafanızdaki soru işaretlerine çözim bulunabilir. Sadece başvurduğunuz bazı konularda eşinizin bakış açısı ve duyguları da çözüm için gereklidir, böyle durumlarda eşinizin duygu ve düşünce kısmı büyük bir soru işareti olacağından, çözüme ulaşılması zor olur.

Partnerlerin bu konuda anlaşamaması ve bir partnerin terapiye gelmeyi reddetmesi çoğunlukla karşılaşılan bir durumdur. Bunların ana nedenlerinden biri sorunlarla yüzleşememek, bir diğeri ise terapinin işe yaraması konusundaki şüphelerdir.  Bu sorunları partnerinizle konuşmayı tercih edebilirsiniz.  Partnerinizin ilişki terapisini yanlış anlamadığından emin olun. İlişki terapisi çiftleri boşanma yoluna götürmez, bunu partnerinize hatırlatın.

Yüzleşilemeyen sorunların en büyüklerinden biri ise cinselliktir. Cinselliğin çiftlerin arasındaki bağda, ilişkinin genel mutluluğunda ve bireylerin hayat kalitesinde reddedilemeyecek bir payı vardır. Yaşanan sorunlar göz ardı edilmemelidir. Çiftlerin arasındaki bazı problemler cinsel uyumsuzluğa veyahut çeşitli psikolojik hastalıklara dayanabilmektedir. Bunları çözmek için ise bir profesyonelin desteği her zaman diğer çözüm seçeneklerinden daha mantıklı ve yararlı olacaktır.

9- Evlilik öncesi terapisi neden önemlidir?

Belirli bir süre boyunca yaşanan bireysel hayat, çift kişili hayata dönüşünce bazı uyum problemleri yaşanabilir. Bu uyum problemlerini yeni evli safhasına gelmeden tespit etmek ve çözmek için evlilik öncesi terapisi önemli bir yere sahiptir.

Yeni bir düzene geçmek, iki ailenin birleşmesi, ailelere karşı duyulan sorumluluklar ve bazen de ailelerin yaptığı baskılar çiftlere büyük bir stres yaratır. Bu stres ve ailelerin etkileşimleri çiftlerin arasındaki bağı, anlaşmayı ve huzuru zedeleyebilir. Bunların üstesinden gelmek için de evlilik öncesi ilişki terapisi önemlidir.

Hiçbir sorun yaşanmasa bile bir profesyonelden yol kılavuzluğu tadında bir terapi çiftlerin gelecek yılları için yararlı olabilir.

10– İlişki terapisi ya işe yaramazsa?

İlişki terapisinin amaçladığı belirli bir son yoktur. Her çiftin terapisi farklı bir sona ulaşabilir. Terapinin konusu ilişkinin ayrılıkla sonuçlanıp sonuçlanmayacağı değil, ilişkideki çeşitli problemleri (İletişim bozukluğu, duygu kaybı, aldatılma, cinsel problemler vs.) profesyonel ve objektif bir üçüncü göz ile çözüme ulaşıp ulaşamayacağıdır. İlişki terapisti konumundaki psikolog bir kılavuz görevi görür, sorularla ve çiftlerin vereceği cevaplarla çiftlerin ortak bir noktaya varmasını sağlar. Ortak olan nokta ayrılıksa terapi sağlıklı bir ayrılığa yardımcı olur fakat bazen çiftlerin terapiye gelirken kafalarında olan ayrılık, farkındalık ve çiftlerin özverisi ile çözüme ulaşabilir. Aynı zamanda cinsel problemler de bireysel terapi, ilaç veya doktor yardımı ile çözüme ulaşabilir.

İlişki terapisinin avantajları olduğu gibi dezavantajları da vardır fakat bunları engellemek yine çiftlerin elindedir. Örnek olarak, diğer eşten habersiz terapistle iletişime geçmeye çalışmak, spesifik olayları veya sırları saklamak verilebilir.

İlişki terapisinin bir sonuca ulaşabilmesi için erken başvuru gereklidir. Birçok çift terapiye geç başvurmalarına rağmen bir sonuç beklemektedir, ilişki terapisi başvurulacak son nokta olmamalıdır.

Çiftlerin terapi sırasında duvarlarını kaldırması gerekmektedir. Terapiyi sadece diğer eşin değişimi için istemek ve buna uygun davranmak yanlış bir harekettir. Eşler farklı istekler ve amaçlarla terapiye başvurmamalıdır, çünkü ilişki terapisi, çiftlerin ortak bir noktaya ulaşması için bir kılavuz görevi görmektedir.